Leczenie fobii / lęku

Wprowadzenie

Fobiami nazywamy zaburzenia nerwicowe, gdzie głównym, osiowym objawem jest uporczywy, uniemożliwiający normalne funkcjonowanie lęk. Jest to lęk przed określonymi sytuacjami, zjawiskami lub przedmiotami, związany z unikaniem przyczyn go wywołujących i utrudniający funkcjonowanie społeczne. Co najistotniejsze, lęk w zaburzeniach fobicznych jest nieuzasadniony, często paniczny i niekontrolowany – to strach przed czymś, co nie stanowi w istocie realnego zagrożenia. Coś co dla osoby dotkniętej którąś z fobii wydaje się straszne, wręcz przerażające, przez większość ludzi jest niezauważalne, banalne, neutralne.
Najczęstsze przypadki fobii to lęk przed otwartą, dużą przestrzenią (agorafobia), przed małymi pomieszczeniami (klaustrofobia), fobie społeczne, fobie specyficzne (strach przed igłami, przedmiotami, zwierzętami i inne). Lista fobii jest niezmiernie pokaźna a źródłem paraliżującego strachu może się stać praktycznie wszystko. Większość fobii rodzi się w okresie dzieciństwa, ale mogą również pojawiać się u dorosłych.
Tak jak w innych zaburzeniach lękowych, fobia zwykle łączy się z objawami psychosomatycznymi (przyspieszenie akcji serca, suchość w ustach, nadmierne pocenie się, szczękościsk, zawroty głowy, poczucie utraty kontroli nad zachowaniem, poczucie choroby psychicznej). Często współwystępuję z epizodami depresji.

Do kogo skierowana?

Terapia fobii jest skierowana do osób doświadczających strachu i lęku w sytuacjach społecznych, do osób borykających się z napadami paniki lub paraliżującym lękiem przed takim atakiem. Każda fobia jest potencjalnie całkowicie uleczalna w procesie psychoterapeutycznym – gruntowne poznanie przyczyn powstawania fobii (najczęściej w procesie warunkowania klasycznego i instrumentalnego) sprawia, że w ich leczeniu świetnie sprawdzają się metody psychoterapii behawioralnej i poznawczo-behawioralnej.
Redukcję objawów można uzyskać również metodą farmakologiczną, jednak najbardziej skuteczną formą leczenia jest połączenie farmakoterapii i psychoterapii.

Co zyskam?

W procesie leczenia pacjent w pierwszej kolejności zyskuje kompleksową opiekę zarówno lekarza psychiatry jak i zaufanego psychoterapeuty. Podstawowym celem jest początkowo zmniejszenie objawów lęku, które utrudniają codzienne funkcjonowanie. Umożliwi to podjęcie pracy psychoterapeutycznej. Kluczowym elementem procesu leczenia jest też psychoedukacja – pacjent dowiaduje się więcej na temat własnej choroby i jej mechanizmów, jak radzić sobie w sytuacjach napadu lęku/paniki. Przykładowo, pacjent poznaje techniki relaksacyjne, z których może korzystać w sytuacjach “awaryjnych”, kiedy będzie musiał skonfrontować się z lękiem. Podejście behawioralno-poznawcze stopniowo “oswaja” chorego z jego lękami.

Czas trwania?

Czas psychoterapii jest zależny od indywidualnych uwarunkowań, może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Rzadko zdarza się, żeby leczenie trwało dłużej – dzieje się tak głównie w przypadku terapii psychodynamicznej, skoncentrowanej na symbolicznym i nieświadomym znaczeniu przeżywanych lęków.

Gdzie nas znajdziesz?

Psychoterapeuta Psycholog